پيشگيري از خفگي در کودکان

مهمترين و فوري ترين عامل تهديدکننده سلامت انسان است که اگر در ظرف چند دقيقه عامل خفگي از بين نرود ، فرد مي ميرد و آن زماني است که بنا به عللي ( مثل بسته شدن راههاي تنفسي ، داروها و بيماري هاي فلج کننده مراکز تنفسي ، قرار گرفتن در محيطي با گازهاي سمي و ... ) اکسيژن کافي به بدن انسان نرسد و مراکز حياتي مهم واقع در مغز از اکسيژن محروم بمانند و به اين ترتيب علائم خفگي از قبيل تنگي نفس ،‌کبودي لبها و نوک انگشتان ، کندي و نامنظمي نبض و از دست دادن حواس ظاهر مي شود .
برخلاف تصور ، آسيبهايي که باعث خفگي کودکان مي شوند ،‌خيلي ساده اتفاق مي افتد و عواملي که به خفگي منجر مي شوند به وفور در محيط زندگي کودکان وجود دارند و در زماني که کودک با چنين عواملي تنها بماند ، ‌از روي کنجکاوي و بي تجربگي خود را در معرض خطر قرار مي دهد . بنابراين بزرگترها به ويژه والدين واجب است که راههاي پيشگيري از خفگي را شناخته و کودکان را از تهديدکننده هاي مربوط دور
نگهدارند .

پيشگيري :

• هر گونه طناب ( طناب بازي ، بند پردها و ... ) و حتي کمربند لباس را از دسترس کودکان دور نگه داريد. مواردي مشاهده شده است که کودکان ضمن بازي کردن با طناب و پيچاندن آن به دور گردن موجبات خفگي خود و يا هم بازي خود را فراهم کرده اند .
• پاکتهاي پلاستيکي بزرگ را در دسترس کودکان قرار ندهيد . کودکان مي توانند با فرو بردن پاکت در سر ( و گيرکردن آن در دور گردن ) که در بعضي مواقع ، قادر به بيرون آوردن آن نمي باشند ، زمينه خفگي را فراهم ساخته و با اين کار باعث خفگي کامل يا اختلالات مغزي خود شوند ( به علت نرسيدن اکسيژن به سلولهاي مغزي ) .
• از خواباندن کودک در بالشهاي خيلي نرم ( مثل بالش هاي تهيه شده از پر ) و بزرگ اجتناب کنيد. بالشهاي تهيه شده از پر در بعضي از کودکان موجب حساسيتهاي تنفس مي شوند . گيرکردن راههاي تنفسي کودک در لاي بالش ،‌ ممکن است موجب خفگي يا مشکل تنفسي براي کودک شود .
• قنداق فرنگي نوزاد نبايد آنقدر بزرگ باشد که نوزاد بتواند سر خود را در آن فرو کند ؛ در اينصورت ، مي توان يک حوله تا کرده و در انتهاي آن جاد داد تا از بروز حادثه جلوگيري شود .
• از بندهاي خيلي بلند براي پستانک کودک استفاده نشود بهتر است بند آن کوتاه باشد . ممکن است بندهاي خيلي بلند با پيچ خوردن در دور گردن کودک ، موجب خفگي وي شوند .
• پيشنهاد مي شود پستانک فقط در مواقع ضروري با رعايت موازين بهداشتي زيرنظر والدين در اختيار کودک قرار گيرد .
• در زمان شيرخوردن کودک با شيشه ( شيرخشک ) او را تنها نگذاريد .
• تکيه دادن شيشه شيرکودک بر بالش يا هر وسيله ديگر و رهاکردن او به حال خود ، مي تواند باعث خفگي شود ؛ زيرا يک عطسه يا سرفه يا ... مي تواند در چنين حالتي موجب اختلال در عمل بلع و تنفس کودک شده و براي او خطرناک باشد .
• پوشاندن لباسهاي کشي و يا بنددار به کودک که ممکن است به کالسکه يا جاهاي ديگر گيرکند و باعث خفگي شود ، خطرناک است .
• مراقب باشيد که کودکان از مدادهاي کوتاه ( کمتر از ۱۰ سانتي متر ) استفاده نکنند . برخي از کودکان عادت دارند که مداد را هنگام نوشتن به دهان گذاشته و آن را بمکند که با اين عمل نادرست ممکن است موجب خفگي خود شوند ، در ضمن خطر چنين کاري را به آنان تفهيم نماييد.
• مادران شيرده بايد در زمان خواب آلودگي از شيردادن به کودک خودداري کنند . ممکن است مادر خواب آلوده در هنگام شيردادن کودک به خواب رود و در اين وضعيت ،‌قرار گرفتن پستان مادر در ورودي راههاي تنفسي کودک موجب مسدود شدن راههاي تنفسي و خفگي وي شود .
• از غذا دادن به کودک در حالت درازکش خودداري کنيد . احتمال ليزخوردن غذا و گيرکردن آن در گلو در حالت درازکش بيشتر است .
• از قرار دادن اشياء کوچک مثل سکه ، دکمه در دسترس کودک خودداري کنيد . برخي از کودکان عادت دارند که چنين اشيايي را در دهان بگذارند و با اين کار بويژه در حال بازي ، خطر خفگي را براي خود فراهم مي کنند .
• در هنگام غذاخوردن ، کودکان را تنها نگذاريد . ممکن است به دلايل مختلف غذا در گلوي کودک گير کند و به کمک احتياج داشته باشد .
• استفاده کودکان از شکلاتهاي مکيدني سفت و آجيل با پوست بسيار خطرناک است . توصيه مي شود ( ابتدا شکلات ها را خرد و آجيل را مغزکرده و سپس به کودک بدهيد . )
• به بچه ها تفهيم نماييد که استفاده از آدامس ، شکلات ( يا هر نوع ماده غذايي ) در هنگام بازي بسيار خطرناک است . هنگام بازي به علت دم و بازدم هاي قوي و حرکت سر به سمتهاي مختلف ( فاصله گرفتن چانه از سينه ) ، احتمال حرکت مواد غذايي به طرف حلق به صورت غيرارادي زياد بوده و ممکن است موجب خفگي شود .
• از خنداندن بچه ها در حين خوردن و آشاميدن بپرهيزيد .
• صحبت کردن ، گريه کردن ، خنديدن ، سرفه و ... عواملي هستند که در حين غذاخوردن ، ممکن است زمينه ساز گيرکردن غذا در حلق و خفگي کودک شوند .

کمک هاي فوري :

• اگر شيئي راه تنفسي کودک را بسته باشد ، بايد فوري آن را با انگشت درآوريد .
• اگر شيئي در گلو گير کرده است ، پاهاي کودک را گرفته و کودک را به شکل آويزان نگه داريد . با دست ديگر ضربه هايي آرام بين دو کتف کودک وارد کنيد ، و يا کودک را از شکم روي استخوان ران خود قرار دهيد ، به نحوي که سر و پاهاي کودک آويزان باشد و به همان ترتيب ضربه هايي آرام بين دوکتف وارد کنيد .
• اگر باز هم موفق به نجات کودک نشديد ، يک ضربه محکم بين ناف و نوک جناغ سينه کودک وارد کنيد تا شي ء از گلوي کودک به بيرون پرت شود .
• اگر تنفس کودک قطع شده ، به او تنفس دهان به دهان بدهيد .